czwartek, 19 grudnia 2013

Konie pośpieszno robocze i pogrubione


  Jest to typ koni masywnych ale dobrze kłusujących. Do tego typu należą konie zimnokrwiste o lżejszym pokroju, uszlachetnione o bardziej energicznych chodach oraz rasy powstałe w wyniku krzyżowania miejscowych klaczy, nierzadko tak zwanych mierzynów z importowanymi ogierami zimnokrwistymi.
 POSTIER BRETON -Postier bretoński. Rasa koni wyhodowana we Francji i używana niegdyś do ciągnięcia dyliżansów pocztowych. Bretończycy hodowali dwa typy koni pociągowych :ciężki i lżejszy Postier. Bretoński Postier powstał w XIX w. w wyniku krzyżowania ciężkiego Bretona z rasą Norfolk Roadster oraz Hackney. W 1909r. założono osobną księgę stadną. Charakterystyczne piętno wypalane na lewej stronie szyi to "krzyżyk na daszku". Stosowano również kurtyzowanie ( obcinanie wraz z kręgami ) ogona. Od 1996r. kurtyzowanie jest prawnie zabronione. Te krępe konie o energicznych chodach świetnie spisywały się ciągnąc dyliżanse w trudnym terenie a także w transporcie szybko psujących się ryb i owoców moża oraz jako konie artyleryjskie.
Postier Bretoński

 KLEPPER -Nazwa dzisiaj mało znana. Pierwotnie słowo to oznaczało konia rycerskiego i pochodzi najprawdopodobniej z języka niemieckiego. W XVI w. klepperem nazywano konia niskiej jakości a także człowieka zajmującego się kastrowaniem ogierów. Na terenach Litwy ,Łotwy,Estonii i Finlandii konie pospolite pochodzące od prymitywnych przodków nazywane były właśnie klepperami.
 W roku 1855 szlachta inflancka chcąc udoskonalić miejscowe kleppery założyła na terenie dzisiejszej Estonii stadniny Tori i Avinurme. Z czasem wytworzono w nich rasę dobrze kłusujących o żywym temperamencie koni na pograniczu typu zimno- i gorącokrwistego.
  Założycielem rasy toryjskiej - TORI został importowany w 1894 r. ogier Hetman urodzony w Michałowie u T.Zamoyskiego. Ojciec tego ogiera był po angielskiej rasy Norfolk Roadsterze a matka po ogierze francuskim w typie Huntera. Rasa była udoskonalana - pogrubiana importowanymi ogierami Postier Breton.
  FIŃSKI KLEPPER jest w tym samym typie co TORI ma jednak dużo cięższą głowę. Fiński koń uszlachetniany był Norfolk Roadsterami i końmi zimnokrwistymi sprowadzanymi z Rosji. Księgę stadną założono w 1907 r. Do dzisiaj w tej rasie prowadzona jest selekcja hodowlana na cechy pociągowe a próbą dzielności są wyścigi kłusacze w sulkach.
Tori
Estoński klepper
Fiński klepper

ogier Kirppu jeden z protoplastów rasy fińskiej
 MURAKOZI znane w Polsce MUR-INSULAN ( Mur-nazwa rzeki, insula-wyspa ), na Węgrzech nazywane HEINZE to pochodząca z byłej Jugosławii a hodowana nadal na Węgrzech rasa urodziwych, około 150 cm w kłębie, krępych koni roboczych.Posiadają szlachetną głowę i stosunkowo długą szyję, skośne łopatki oraz żywy aczkolwiek łagodny temperament. Cechuje je odporność na choroby i bardzo dobre wykorzystanie paszy objętościowej. Rasa ta wytworzona została przy udziale rasy Noryckiej.
  Mur-insulany hodowane były również w Polsce, sprowadzone w latach 40-stych XX w. Głównym ośrodkiem hodowlanym było woj. opolskie (Stadnina Prudnik) oraz Pogórze Sudeckie. Wpisywane były do Księgi Stadnej Koni Zimnokrwistych i Pogrubionych ,oznaczane symbolem : m.ins. W 1975 hodowlę państwową zlikwidowano pozostawiając ją w rękach rolników. Niestety mechanizacja i przestawienie się hodowców w latach 80-tych na produkcję ciężkich koni rzeźnych tj. przekrzyżowanie z rasą ardeńską, spowodowała zanik typu Mur-insulana sudeckiego.
ogier Mur-insulan kryjący kiedyś w SO Książ

  KOPCZYK PODLASKI -to typ rodzimego pogrubionego mierzyna powstałego w wyniku krzyżówek Konika Polskiego, koni gorącokrwistych i zimnokrwistych. Protoplastą rasy był ogier o imieniu Kopczyk chodowli chłopskiej. Niestety rasa Kopczyków w wyniku przekrzyżowań zupełnie zanikła w latach 80-tych XX w. Kopczyk był koniem krępym ,140 -150cm wzrostu o masie do 650kg, Nogi miał drobniejszej budowy a chody drobne podobnie jak Konik Polski. Były to konie o nie najlepszej budowie ale bardzo żywotne i odporne,doskonale wykorzystujące paszę, przydatne w małych gospodarstwach.
Kopczyk
 DÖLE ( Gudbransdal) czyli konie z dolin to rasa wyhodowana we wschodniej Norwegii. To silne konie ,dobrze kłusujące. Wysokość w kłębie 145-155cm. Charakterystyczny jest długi grzbiet,krótkie nogi i gęste ,falowane włosie ogona i grzywy oraz szczotki pęcinowe. Dole uszlachetniano w XIXw. ogierem pełnej krwi angielskiej Odin, który występuje obecnie w rodowodach wszystkich koni tej rasy. Dolew krwi angielskiej a później kłusaczej i arabskiej a także kojarzenie krewniacze przyczyniło się do dziedziczenia pobudliwego temperamentu i często trudnego charakteru. Norwescy hodowcy organizują wyścigi kłusacze doli.
Dole (Gudbransdal)
SZWARCWALDZKI LIS (Schwarcwalder Fuchs) inaczej zwany Kasztanowatym Koniem Szwarcwaldzkim. Jest to mały koń zimnokrwisty o masie 500-700kg i wysokości 145-150cm . To rasa bardzo urodziwych i mocnych koni o spokojnym temperamencie. Charakterystyczna jest mała urodziwa głowa z delikatnym pyskiem, mocna i zwięzła budowa ciała oraz stosunkowo małe kopyta ułatwiające pracę na stromiznach. Maść wyłącznie kasztanowata z jasną grzywą a kolor sierści tułowia od jasno -kasztanowatej do prawie czarnej.
 W górach Szwarcwaldu (płd-zach. Niemcy) wymagano od konia gospodarskiego siły, zwinności oraz niewielkich wymagań względem warunków utrzymania dlatego dosyć wcześnie ukształtowała się ta stara rasa. Początków rasy doszukać się można już w średniowieczu a przodkami tych koni były konie noryckie a typ ustalił się w wyniku dolewu krwi ardenów. W 1896r. powstało Szwarcwaldzkie Towarzystwo Hodowli Koni. Na przełomie XIX i XXw. państwowa polityka hodowlana dążyła do zwiększenia kalibru tej rasy stosując "ulepszenia" poprzez dolew krwi ogierów obcych ras zimnokrwistych i zapewne ta wspaniała rasa przestałaby istnieć gdyby nie chłopi ,którzy nadal używali do krycia swych leśnych ogierów mimo urzędowej groźby wysokiej grzywny. Dziś hodowla znajduje się w rękach prywatnych z kilkoma ogierami w państwowym stadzie Marbach. Konie te są dziś cenione i zyskują popularność także w górskiej turystyce.

Szwarcwaldzki Lis